هرگاه فردی فوت کند می‌بایست اموال به جا مانده از ایشان تکلیفشان مشخص شود و مراحل انحصار وراثت تکمیل گردد.
وراث بر اساس قانون به سه طبقه تقسیم می‌شود که ما در این مقاله می‌خواهیم در خصوص طبقه اول توضیحاتی بدهیم.
سهم الارث وراث بایکدیگر تفاوت دارند و وراثی که در طبقه اول حضور دارند به طور ملمول از سهم الارث بیشتری به نسبت سایر طبقات برخوردار می‌باشند.
همسر متوفی در طبقه اول سهم الارث قرار دارد به این صورت که؛
اگر شوهر تنها وارث متوفی باشد، تمامی اموال ایشان در یک دوم ضرب می‌شود و مانده ماترک متوفی به زوج مجدد باز می‌گردد. این به این معنا می‌باشد که شوهر تنها وارث متوفی نامیده می‌شود و الباقی اموال نیز به ایشان ارث می‌رسد.
گاهی شرایطی به وجود می‌آید که زوجه تنها وارث متوفی می‌باشد؛ اگر زوجه تنها وارث متوفی تلقی گردد، ماترک متوفی در یک چهارم ضرب می‌شود و به زوجه تحویل داده می‌شود. بقیه ماترک تحت هیچگونه شرایطی به خانم نمی‌رسد حتی اگر تنها عضو جهت دریافت ارث باشد.
از دیگر ورثه طبقه اول پدر یا مادر می‌باشد؛
زمانی که وارث متوفی تنها پدر، باشد تمام ارث به پدر می‌رسد. ولی در خصوص سهم الارث مادر زمانی که تنها عضو ورثه باشد، مبلغ ماترک متوفی در عدد یک سوم ضرب می‌شود و سایر اموال نیز فرض بر اینکه مادر تنها وارث باشد به ایشان می‌رسد.
یه گاهی شرایطی وجود دارد که مادر و پدر متوفی هر دو زنده هستند و تنها افرادی از طبقه اول هستند که باقی مانده اند؛ بنابراین میزان سهم الارث پدر و مادر در همچنین شرایطی، مبلغ کل ارث متوفی در یک سوم ضرب می‌شود و به مادر می‌رسد سپس سهم الارث مادر از ارث کسر می‌گردد و مبلغ باقی مانده به پدر می‌رسد.
گاهی متوفی تنها یک دختر دارد؛
زمانی که متوفی تنها یک دختر داشته باشد، مبلغ کل ماترک در یک دوم ضرب و سهم دختر معین می‌گردد و سپس ماترک به جا مانده مجدد به دختر می‌رسد.( این فرمول برای چندین دختر نیز جوابگو است)
اگر وارث متوفی تنها پسر باشد؛
در چنین شرایطی تمام ماترک میان فرزندان پسر به صورت مساوی تقسیم می‌شود
گاهی ورثه ترکیبی از دختران و پسران می‌باشند که در همچنین مواقعی؛ پسر دو برابر دختر، ارث را شامل می‌شود.
هنگامی که پدر و دختر جزو وراث باشند؛
کل مبلغ ماترک در یک ششم ضرب می‌شود و سهم الارث پدر معین می‌گردد. همچنین کل ماترک در یک دوم ضرب می‌شود و سهم الارث دختر مشخص می‌شود. سایر اموال مانده به نسبت سه به یک میان پدر و دختر تقسیم می‌شود.
هنگامی وارث را پدر، مادر و دختر شامل شوند؛
میزان یک ششم به پدر، یک ششم به مادر و یک دوم به دختر می‌رسد. الباقی ماترک نیز میان هر سه نفر تقسیم می‌گردد.( سه سهم برای دختر، و نفری یک سهم برای پدر و مادر)
هنگامی که از طبقه اول ورثه پدر، مادر و شوهر باشد؛
ماترک متوفی در یک دوم ضرب می‌گردد و میزان سهم الارث شوهر مشخص می‌شود. سپس ماترک در یک سوم ضرب می‌شود و سهم مادر مشخص می‌شود. سایر اموال باقی مانده به پدر می‌رسد.
شوهر و دختر اگر وارث باشند؛
ماترک متوفی در یک چهارم ضرب و سهم شوهر محاسبه می‌شود. و برای مشخص شدن سهم دختر میزان ماترک متوفی در یک دوم ضرب می‌شود. سپس ماترک باقی مانده به دختر تعلق می‌گیرد.
ورثه زوجه و دختر باشند؛
زمانی که ورثه متوفی دختر و زوجه باشند، ماترک متوفی در یک هشتم ضرب و سهم همسر مشخص می‌شود و سپس الباقی مال به جا مانده به دختر تعلق می‌گیرد.
زمانی که شوهر، دختر و پدر وارث باشند؛
ماترک در یک ششم ضرب می‌گردد و سهم الارث پدر مشخص می‌شود و سپس برای محاسبه سهم الارث شوهر؛ ماترک در یک چهارم ضرب می‌شود.
برای تعیین سهم دختر، ماترک را در یک دوم ضرب می‌نمایند و باقی اموال به جا مانده را میان دختر و پدر متوفی تقسیم می‌کنند.
اگر در شرایطی پدر، دختر و زوجه وارث باشند؛
برای مشخص کردن سهم خانم، ماترک در یک هشتم ضرب می‌شود و برای مشخص شدن سهم الارث پدر در یک ششم ضرب می‌گردد. سهم دختر با ضرب شدن ماترک در یک دوم معین می‌گردد.
معقوله تقسیم سهم الارث از مباحث پیچیده ارث می‌باشد و به دلیل آمیخته شدن با کانون خانواده، مشکلات خانوادگی را نیز در بر می‌گیرد. موسسه حقوقی حقیقت گستر با در اختیار داشتن دپارتمان مجزای ارثی می‌توان بهترین راهنمای افراد در سپردن پرونده های ارثی به موسسه حقیقت گستر باشد.
