اگر شخصی با ادعایی دروغین موجب از بین رفتن حرمت شخص دیگری شود، فرد آسیب دیده می‌تواند از وی بابت آسیبی که دیده است (اعاده حیثیت)شکایت کند.
اعاده حیثیت به شاکی خصوص نیاز دارد یعنی شخص با مراجعه به دادسرا علیه افترا زننده فرد شکایتی مطرح می‌نماید.
حکم اعاده حیثیت
مطابق با قانون مجازات اسلامی: برای اعاده حیثیت مجازات های گوناگونی مطرح شده که بستگی به جرمی دارد که رخ داده است.
به عنوان مثال اگر شخصی طبق ماده ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی مرتکب افترا شده باشد و در لفظ به شخص دیگری جرمی را نسبت دهد و نتواند آن را اثبات کند؛ به یک ماه تا یک سال حبس و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌گردد.
اما اگر جرم منافي عفت همانند زنا را به شخص دیگری نسبت دهد و اثبات آن در دادگاه اتفاق نیوفتد، بر اساس قانون مجازات اسلامی به ۸۰ ضربه شلاق محکوم می‌گردد. اگر علیه شخص دیگری امری را نشر دهد که اشاعه فحشا محسوب شود نیز، به مجازات یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌گردد، هر چند انتساب آن ثابت شود.
البته ممکن است افترا به صورت عملی نیز رخ دهد. در ماده ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی در این خصوص توضیحاتی عنوان شده است؛ به این صورت که هرکس به قصد متهم کردن دیگری ابزارهای جرم را که باعث اتهام است را در منزل ، جیب ، محل کار دیگری قرار دهد یا به نحوی وانمود کند که شخصی را متهم نماید، شخص مزبور مورد تعقیب کیفری قرار گیرد ، بعد از صدور قرار منع تعقیب یا اعلام برائت، مرتکب به شش ماه تا سه سال و یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود؛ مانند متهم کردن شخصی به دزدی.
زمانی که اعاده حیثیت نسبت به نشر اکاذیب رخ داده باشد، بر اساس ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی مرتکب به دو ماه تا دو سال حبس و یا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم می شود. بر اساس ماده ۷۰۰ قانون مجازات سلامی نیز اشاره شده است که هر گاه شخصی با نظم، نثر به صورت کتبی و یا شفاهی شخص دیگری را هجو نموده و علیه او هجویه ای منتشر کند، به مجازات حبس از یک ماه تا شش ماه محکوم می‌گردد .
زمانی اعاده حیثیت قابلیت پیگیری دارد که شخص با طرح شکایت موجب تنزل آبرو و آسیب به حیثیت اجتماعی شخص دیگری شود. برای مثال اگر فردی شخصی را متهم به جرمی کند که بعدا اثبات شود همچنین جرمی رخ نداده است، طرف مقابل به دلیل از بین رفتن آبرو و اعتبار خویش می‌تواند علیه افترا زننده فرد شکایت کند و درخواست اعاده حیثیت داشته باشد.
در قانون جدید مجازات اسلامی؛ مجازات های بازدارنده حذف می‌شوند و سه بخش حدود، قصاص و دیات دچار دگرگونی و تغییرات می شود. با این حال در خصوص اعاده حیثیت در قوانین تغییری ایجاد نشده است و این موضوع در بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی مورد اشاره قرار گرفته است. اگر به موجب شکایتی که شخص مبنی بر اعاده حیثیت از فردی دیگر داشته باشد، باتوجه به حکم دادگاه فرد مزبور مجرم شناخته می‌شود و مجازات می‌گردد. البته می بایست آسیب های معنوی را نیز درنظر داشت چرا که فرد آسیب دیده برای جبران خسارت معنوی که شامل شده است می‌تواند درخواستی تنظیم نماید.
در ماده یک قانون مسئولیت مدنی اینگونه مطرح شده است که: اصولا دادگاه ها به منظور جبران خسارت معنوی ناشی از افترا حکم صادر نخواهند کرد و نتیجه آن عدم رویه قضائی مشابه می‌باشد.
موسسه حقیقت گستر همیشه حامی حق می‌باشد و دائم در تلاش است با بهره گیری از بهترین وکیل کیفری تهران از حق و اعتبار موکل خویش دفاع نماید.
